De elite moet in stijl worden ontvangen, zo vond kasteelheer Van Brederode in de zeventiende eeuw. Hovenier Isaac Leschevin wordt aangezocht om de kasteeltuin aan te leggen. Er ontstaat een voor die tijd uitzonderijke en pionierende tuin. Het is een L-vormig terrein met vijf vierkante tuinvakken, ingesloten tussen het kasteel en de verhoogde dijk met slotgracht.
Kasteelheer Johan Wolfert van Brederode (1599-1655) brengt Vianen tot grote bloei. Hij verkeert als militair bevelhebber in de hoge kringen van het Hollandse prinselijk hof. In 1619 trouwt hij met Anna Johanna van Nassau-Siegen en verstevigt daarmee zijn banden met de Oranjes.

De ontwerpen van de door Leschevin gebruikte latwerkconstructies zijn bewaard in een prentboek uit 1635 waarvan het enig overgebleven exemplaar zich bevindt in het Metropolitan Museum In New York. Van de tuin is een gedetailleerde weergave te zien in de prent van Hugo Allaerdt uit 1632. Hier zien we een vroeg voorbeeld van Hollands classicisme, een stijl die als katalysator werkt voor de ontwikkeling van de Hollandse tuinkunst, die later in de zeventiende eeuw zo invloedrijk werd in Europa. De tuin is een bijzondere schakel in de nationale en internationale geschiedenis van de tuin als kunstvorm.

De tuinvakken met decoratieve perken, de zogenaamde parterres de broderie, de belvédère met wandelpad en ruisende bomen, het rondeel, de loofgangen, de latwerkconstructies, het zal er allemaal weer zijn. Dezelfde vormen en verhoudingen op dezelfde plek als destijds, op basis van eigentijdse opvattingen over natuur en ecologie. Toen werd in de tuin de elite ontvangen. Het Stadspark van nu zal er voor iedereen zijn: inwoners, bezoekers, vrijwilligers en mensen op zoek naar dagbesteding of werkervaring.

De grond waar de kasteeltuin lag, is eigendom van de gemeente Vianen. In september 2018 besluit de gemeenteraad van Vianen grond en budget beschikbaar te stellen aan Stichting Hof van Brederode Vianen om de kasteeltuin te reconstrueren. Voorwaarde is dat we samenwerken met maatschappelijk drinkwaterbedrijf OASEN, dat in de tuin drinkwaterputten wil slaan. Gesprekken met OASEN leveren een eerste gezamenlijke opvatting op over waar de putten in het ontwerp gepositioneerd worden.

Stichting In Arcadië maakt in 2019 een ontwerp dat zo nauwkeurig mogelijk op de oorspronkelijke footprint kan worden teruggelegd. Hiervoor maken we gebruik van bewaard gebleven historisch beeldmateriaal, archeologierapporten en kadastrale bronnen. De voorlopige positionering van de waterputten is in het ontwerp geïntegreerd. Dit ontwerp presenteren we in september 2019 gezamenlijk met In Arcadië en OASEN aan een groep stakeholders, onder wie vertegenwoordigers van de gemeente Vijfheerenlanden en Waterschap Rivierenland.

Ondertussen gaat Vianen per 1 januari 2019 op in de gemeente Vijfheerenlanden, die deel wordt van de provincie Utrecht. Er loopt op dit moment een door de provincie Utrecht en OASEN gezamenlijk geïnitieerd onderzoek naar mogelijke en gewenste locaties voor drinkwaterputten. De uitkomsten van dit onderzoek en de besluiten van de provincie Utrecht en OASEN naar aanleiding hiervan zijn bepalend voor het antwoord op de vraag of OASEN de drinkwaterputten zal slaan in Stadspark Hof van Brederode Vianen.

De meest in het oog springende elementen van de zeventiende-eeuwse tuin komen terug in het ontwerp: de belvédère en de vijf vakken van de formele parterre. Het ontwerp voorziet in het weer terugbrengen van de belvédère naar de oorspronkelijke hoogte van circa twee meter, met daarop een dubbele bomenrij.

De vakken met de oorspronkelijke berceaus krijgen extra accent door hagen met ‘doorzichten’. Hierdoor wordt het mogelijk enkele voorbeelden van de complexe latwerken van Leschevin te laten zien. Twee van de parterrevakken volgen in hun ontwerp de lay-out van de oorspronkelijke tuin, de overige vakken krijgen een vrijere, moderne interpretatie.

Het terrein van de tuin is momenteel waterwingebied. De besluitvorming over de aanleg van nieuwe waterputten door Oasen onder de tuin is daarom leidend voor het vervolg van de reconstructie. Eind 2019 zal de Provincie Utrecht richting geven over de beleidszwaartepunten voor de locatie en kan Oasen al dan niet een start maken met de vergunningsprocedure. Als deze procedure is afgerond zal gestart kunnen worden met het slaan van de putten en het groot grondverzet. Daarna kan begonnen worden met de aanleg van de tuin.

In 2015 komen enkele lokale initiatieven samen: de Open Tuinen Route Vianen, inwoners met ambities voor een stadsmoestuin, een initiatief voor zinvolle dagbesteding en horecaondernemers op zoek naar lokale biologische producten verenigen zich rond het idee van de reconstructie van de oude kasteeltuin. Gestimuleerd door de toenmalige gemeente Vianen worden de krachten gebundeld en ontstaat de Kerngroep. Deze enthousiaste groep komt maandelijks bij elkaar om plannen en aanpak te bespreken.

Door de Kerngroep wordt op 19 april 2017 Stichting Hof van Brederode Vianen opgericht. Het doel van de stichting is om de zeventiende-eeuwse parterretuin van kasteel Batestein te reconstrueren.

Bestuursleden zijn: Wilma Bestebreurtje (bestuurslid), Marcel van Kamp (penningmeester), Mauc Pel (secretaris), Ronald Trum (vicevoorzitter), Jeannette Verplancke (voorzitter).

In de Kerngroep hebben naast alle bestuursleden de volgende leden zitting: Suzanne Allard, Dick Kerkhof, Pleuni Krouwel, Sjors Krouwel, Xandra Pieters en Jaap Verkerke. Ieder brengt zijn of haar eigen expertise in. Vanuit de gemeente Vijfheerenlanden is Mark Mom betrokken ter ondersteuning en begeleiding.

De stichting laat zich adviseren door een comité van experts op het gebied van historische tuinen:

Vanessa Bezemer-Sellers, werkzaam als Humanities Research Program Coördinator voor The New York Botanical Garden. Nederlands kunsthistorica, gepromoveerd aan Princeton. Haar boek Courtly Gardens in Holland 1600-1650 verscheen in 2001. In het Brederodejaar 2016 verzorgde zij in het Stedelijk Museum Vianen een lezing over de kasteeltuin.

Dr. Johan Carel Bierens de Haan, tot 2017 hoofdconservator van Paleis Het Loo en bestuursvoorzitter van Tuinhistorisch Genootschap Cascade. Geniet nationaal en internationaal groot aanzien op het terrein van behoud van groot en belangrijk historisch groen.

Henk Boers, hortulanus van zowel Muiderslot als Huis Hofwijck te Voorburg. Huis en tuin van Hofwijck werden in 1641 aangelegd, in dezelfde periode als de Viaanse kasteeltuin, in opdracht van Constantijn Huygens op basis van een eigen ontwerp. Huygens was secretaris van stadhouder Willem II en verkeerde, evenals de Brederodes, in de kringen van vooraanstaande Nederlanders.

Drs. René W. Chr. Dessing, van huis uit kunsthistoricus. Initiatiefnemer en voorzitter van Stichting Nationaal Jaar Historische Buitenplaatsen 2012. Voorzitter van Stichting Kastelen, Historische Buitenplaatsen en Landgoederen en directeur van Stichting Erfgoed Landfort.

Renske Ek, van huis uit tropisch bioloog met een passie voor groen en historische tuinen. Tuinconservator van Paleis Het Loo.

Willem Zieleman, tuinbaas van de tuinen van Paleis Het Loo, vormt samen met Renske Ek het tuinteam van Het Loo. Nationaal en internationaal genieten zij allebei groot aanzien op het terrein van behoud van groot en belangrijk historisch groen.

Mike van Leeuwen, coördinator natuurbeheer voor Natuurmonumenten en tuinbaas van Landgoed Koningshof te Overveen en Buitenplaats Beeckestijn te Velzen. Beeckestijn is een zeventiende-eeuws huis met achttiende-eeuwse aanvullingen in een tuin met vergelijkbare formele elementen als de Viaanse kasteeltuin. Mike van Leeuwen beschikt over veel ervaring met groenbeheer en tuinreconstructie, de publieksaspecten van openbaar monumentaal groen, kostenaspecten en financiering.